Monday 10 September 2012

SETANA BETUTE KA TAWNG VE A....

"Sir, May I come in..?" tih ri ka hriat chuan ka lehkhabu chhiar lai dahin ka'n dak chhuak vat a. Kawngkhar bulah chuan kan hosteller hmeichhe naupang pakhat hi inthlahrung hmel zet hian a lo ding zum reng a. Hmeichhe naupang ka ti nangin Higher Secondary kal laite hi chu khawlaia uniform ha lova an awm hi chuan nula tak an ni tawh a, mahse, student an nih miau avang erawh chuan lian uaih tawh mahse keini zirtirtu tan chuan 'naupang' an ni tho tho a ni. Amah hi naupang hmeltha tak, ngo ving veng, lehkha pawh thiam thei tak thin a ni a. Mahse, a hrisel vak loh avangin anih tur ang pawh ni pha lo thin niin ka lo hre ve thin a.

Kan warden a dam lo hlauh mai a, kan Principal-in min ngen avangin zan khat chu hostel-ah hian ka riak ve ta a ni. Dan pangngaiin naupang ho chu a khat mawi tawka thu hrang thliah thliahin lehkha an chhiar mar mar a. Zawh duh leh hriatthiam lohte an neih takin tiin an bulah chuan ka kal kual a, ka vil hneh ang reng khawpin ka hria. A then chuan zawh tur an nei lem lova, thenkhat erawh chuan an lo ngah khawp mai a, kan han inhrilhfiah leh chiam bawk thin a. Dar 9 a ri a, minute 15 chhung thingpui in chawlh (tea break) kan nei thin a. Naupang hovin thingpui an in chhunga lehkhabu chhiar tumin office-ah chuan ka lut a. Ka la thu rei hman lo tihah chuan chu hmeichhe naupang chu a lo lang ta a ni.

Thiam loh eng emaw min zawh duh a nei aniang ka lo ti rilru a. English-in eng nge a duh tih ka'n zawh chuan eng danga min chhang ta lo chuan Mizo tawng chiang leng lawng hian, "Sir, I va christ awm ve a..?" inthlahrung hmel ang reng tak si hian a rawn ti heu mai a. Ka melh kawk a, ka thin a rim lek lek bawk a. Mizo tawng hman phal loh tih a hre reng a, saptawnga ka biak chu Mizo tawngin min la chhang zui! A thil min zawh lah chu zirlai lam pawh ni lo, personal deuh a la ni lehnghal! "Enga ti nge ? Eng nge..? Eng nge i sawi tum?" ka lo ti deuh khu khu a. "Sir, khawngaih takin thil ka hrilh thei che ang em?" inthlahrung hmel taka a han tih takah chuan 'Aw' tih nan ka lu ka lo bu nghat nghat a.

"Sir, he thil hi i hnena ka sawi ngam nachhan pawh Pathian tih mi tak i nia ka hriat vang a nia. Lehkha kan zirlaia keimah hnaiha i rawn kal hnaih reng reng khan ka hlau tlat che a, ka khur zel..Midangah chuan ka ni ngai miah lo.." a tih mek lai chuan 'Ka srict bawk a, a awm ve tho ve' ka lo ti rilru a. "Nangmahah hian eng emaw a awm tih ka hre thei nghal a" tia a sawi lai chuan ka lo ning hman deuhva, "Eng nge i sawi duh chu sawi nghal mai rawh, kha tia pehhel kual vel vak vak lo khan" ka lo ti hlur a.

Ani chu a ngawi vang vang a, chutah min rawn melh zawk a, a kun leh nghal daih a, zawi sap hian, "Setana ka be thin a.." a ti ta mai! Ka phu chiang kher mai. A hmel ka'n en thin, a fel hmel em em bawk si a, a nungchang a zawi bawk si! 'He hmeichhe naupang hmeltha fai vang mai, nungchang mawi tak, lehkha pawh thiam thei tak si hian Setana a bia maw..!!?? He hmeichhe naupang zirtirtute thuawih tak nia ka hriat hian Setana hnenah a thlarau a lo dahkham amaw...!!!??? Chatuan hremhmuna kal mai turin Thim Lalpa Setana hnenah he hmeichhe naupang duhawm tak hian a thlarau chu reilote nawmna awtin a lo hralh ta amaw...!???'

Kum thum lai chu Setana hnenah a lo inthawi ve tawh thin a. A tirah chuan mak tak maiin an thil duhzawng apiangte chu Setana a dil apiangin a nei ve leh mai thin a. A thil tihsual changte pawh hian zirtirtute leh a nu leh pate pawh hian an man chhuak thei ngai reng reng lo a ni. A iptea a pawisa ruk leh damdawi vel a dahte hi dap thin mahsela, a daptute chuan an hmu thei ngai reng reng lo. Mahse, hun a lo rei deuh a, mumang lamah leh a taksaah Setana chuan a rawn tibuai tan ta a. A thlarau chu a ta a nih ziate a rawn sawi thin a. A thu anga a awm loh chuan a chungah harsatna hrang hrang a rawn thlen thin a, a taksa chungah ngei chuan pumna vakte, khawsik hluahte leh damlohna hrang hrangte a rawn thlen thin.

Hostel-ah hian zantin lehkhazir hmain devotion kan nei thin a. Chutiang hunahte chuan zaite pawh tum ve mahse Setana chuan a phal loh avangin a hrawkah hian hnawhtu awm ang maiin a phui tlat thin a, zai luih a tum vaih chuan natna eng emaw ber a chungah a lo thleng ngei ngei thin. Bible chhiar dawnte hian a hmufiah thei lova, a hmu phe ruai a, chhiar luih a tum chuan a hma ang bawkin a taksaah Setana chuan hremna a lek ngei ngei thin. Tlanchhiat san a duh a, a thei bawk si lo. A hlau a, mahse, a taksa leh rilru zawng zawng chu Setana chuan a thunun vek tawh bawk si a. Chutianga beidawng taka a awm lai chuan kei chu puitheituah ngaiin min hrilh ta tawp a lo ni a.

Chutiang zawng zawng min hrilh zawh hnu chuan naupang dang chu lehkha an zir tha em tih ka'n fiah leh te te a, tichuan, girls' dormitory lamah chuan ka hruai thla ta a. A bungrua zawng zawng leh a mutna khumte chu ka lipse sak vek a. Bati bung a lo awm teuh a, ar hmul kuang sei ang reng tak hi ka hmu nual bawk a, a lehkhabu zawng zawng deuhthaw chu Satanic Sign te deuh leh lian deuhte hian a lo khat vek bawk a. Ka rap ru kher mai! Heng Satanic Sign hrang hrang ho hi Isua leh a Kraws (Cross) hmuhsitna leh deusawhna lantirna vek ani tih ka zuk hmu thei a.

'He ti ringawt chuan a dik dawn love' tiin kan Principal chu ka phone vat a. Rang zet hian ani pawh a rawn thleng nghal a. Hetih lai hian kan Principal thian hnai tak hian Aizawl veng lian tak pakhatah gospel camping an buatsaih dawn a, a tuk lawka tan mai tur an ni tawh nghe nghe a. Tawngtai Khawl an tih mai te chuan zan tin Biak Inah he camping atan hian an lo tawngtai tlaivar thin a. Tichuan, naupang dang hriat loh theih tur ang ber chuan ani chuan kan hmeichhe naupang chu chung Tawngtai Khawlte awmna Biak Inah chuan a motor-in a hruai ta nghal a.

An kal liam hnuah chuan ka rilruah hian eng emaw ni min kam tlattu ka hriatthiam si loh hi a awm a. Naupang lehkhazirna room zau pui maiah chuan ka va luh rual rual chuan 'thil dik lo chu a awm a ni' tih ringawt mai hi ka rilruah chuan a rawn ri tlut tlut mai a, mahse, ngaihbel tur ka hre chuang si lova. 'Nichina thil thleng vang mai mai kha aniang' tia rilru siam ka tum pawhin thildang a ni tih ka chiang bawk si a. Tichuan, rilrua eng emaw awm ngei nia ka hriat, ka hriatchhuah theih siloh pai ru ran chung chuan naupangho chu ka muttir ta a.

Mu tura ka insiam lai tak chuan Principal chuan min rawn bia a, "Hei biak in lamtualah counsellor hovin an hual a, an bei nasa khawp mai, a lo turu hle mai. Kan lo hrechhuak har ang tih a hlauhawm tak tak a ni. Mahse, Pathianin a hun takah min hriatchhuah tirah i ngai ang" a rawn ti a. Kan inbiak hnu reiloteah chuan mu turin ka insiam zui ve nghal mai a.

Ka muhil thei reng reng lova, ka rilrua min kamtu chu a lian tulh tulh lehnghal a, khumah chuan ka let ka let a. Ka sana ka'n en a, dar 12 chiah chiah hi a lo ni a. Engin nge maw min mawlh teh reng ni, ka tho thut a, ka inha sawk sawk a, girls dormitory lamah chuan ka tlan thla ta hlawk hlawk a.

Ka zuk thleng thla chu nichina Principal-in a hruai tak thiannu, a kawm ve ber thin chu bathroom atanga a rawn chhuak hlawl a, chu nen chuan kan intawk chiah chiah a. Min han hmu chu chiaina pawh a nei lem lova, pangngai tak hian min en a. 'Ka ngaihthat loh ang chu a nih loh hi, mahse, thil ka'n zawt ve reng reng teh ang' ka ti rilru a. Office lamah ka inzui chhoh tir ta a. Office kan thlen hnuah pawh chuan danglamna reng reng hmuh tur a la awm lo! Mahse, ka dawp lui ta a, a tawpah chuan a tang zo ta lova, a inpuang ve ta nge nge a. Midang an la awm em tih ka zawh erawh chuan "Aih, kan pahnih chauh kan ni" tiin a tang tlat ve thung a. Ka rilru a buai ta, 'Engtin nge ka tih ang aw..? Ka va hruai ve chuan hostel naupang anmahni chauhin an awm dawn sia.. tlanchhuak lo awm palh ta se, ka mawhphurhna a ni dawn bawk sia.. Principal hi phone vat ila a tha ang' tiin ani chu biak ka han tum a, a tlang thei reng reng lo mai a. Ka'n tinawn leh thin, 'Hmmmm.. not reachable hmun a thleng tawh a nih hi' tih rilruk pahin keimah ngeia va hruai mai chu ka tum ta a.

Motor emaw bike emaw ka nei bawk si loh avangin taxi lo chan mai ka tum a,kan school kawmthlang lawk kawngpui lamah chuan kan inchhawm thla dun hnak hnak a. Dar 1 a pel tawh a, khawlai chu a reh hneh tawh khawp mai. Taxi han chan risk tawp mai chu a kawng bo hlein hre mahila duhthlan tur vak dang a awm chuang si lova. Principal lah chu ka phone tlang thei der bawk si lo. Midang han be dawn ila, hetiang thil mi han hriattir chu ni chiahin ka hre bawk si lo. Pathian hnenah ka rilruin ka tawngtai mawlh mawlh a. Taxi chu sawi loh motor dang hrim hrim pawh an tlan hmuh tur a awm der silo.

Mahse, mak tak maiin rei vak lo kan din dun hnuah chuan taxi pakhat hi a rawn tlan vang vang a, ka lo phar ve tawp mai a. Kan kal duhna ka han sawi chuan tlemin a mengphawk deuh hian ka hria a, mipa leh hmeichhia chutiang huna khawlaia awm dun ta chu ngaihdan a lo nei hman pawh a ni mai thei e, mahse, biak ina kal kan duh tih a hriat chuan mak a ti viau ta ni ngei ang.

Heta tang chiah hian ka nau hruai chuan a zia dik tak a chhuah tan ta. A hma lawka tha tak khan min zui zel kha a ni si a, mahse, kawngkhar ka'n hawng a, lut tura ka hrilh hnuah pawh chuan a lut duh ta hauh lo mai a. Kawngkhar ka hawng zaua, nam luh tumin ka nawr ta tang tang a, ani lah taxi bangah a indawm nghet sauh sauh a, ngawi reng chuan kan innawr dun ta phat phat mai a. Driver lah chuan inngaizawng inti tau rau vel emaw min lo ti a ni ngei ang, min rawn puih pawh a tum lova, tum ahnekin min lo nuih leh ta nghal a!

Engtin tin maw kan innawr lut thei ta hram a. Tichuan, kan tlan tan ta vang vang a. Kalkawngah chuan a ngawi tlat a, ka biakte chu hre lo ang maiin a ngawi reng a, a kun tlat bawk a. Chutih lai tak chuan ka phone a rawn ri a, ka'n en chuan Principal a lo ni reng a. "Hallo" "Hallo" Zuala, hei thil pawimawh deuh mai a awm tlat! Speaker hian amah lo hi midang an la awm ngei a ni tih hriattirna a dawng tlat mai..Engtin.." a tih lai mek chuan ka lo tawngkhalh a, thil awmzia ka hrilh nghal ta zung zung a. "A nih tak chu a.. I lo thlen hunah min hrilh mai dawn nia" a ti a, phone kan dah ta a.

Biak in compound kan thleng tep tawh tihah chuan tawngtai thawm ri mum mum kan hre ta a. Tawngtai thawm kan hriat veleh chuan a awmdan a dik ta lova, a kutin a lu a dawm kun a, a lu a thing nawr nawr a. Biak in kawtah chuan kan ding a, fare vel ka pek fel hnu chuan harsatna nei hauh lovin ka pawt chhuak ve leh thei mai a. Biak in step ka pan pui dawn lai tak chuan a eu vak vak a, a hnungtawlh zel mai a. Ka va pawt leh thin a, biak in step kan rap tep tih ah chuan a eu leh chiam thin, a chak tulh tulh mai si a. Tawngtai thawm a rin pawh leh a chak emaw tih mai tur hian a awm a. Kawngpui tlanglam hrula thir pal awmah chuan a inham bet ta tlat mai a. Ka pawt ngang ngang a, ka pawt chhuak zo lova. Ka thin a rim tak zet tawh. Naupang mai mai, hmeichhia lehnghal, hmeichhiaah pawh setana ka bia e, ek e bal e, la ti ve khanglang zui ka ti rilru nuah nuah a. Min pui tura principal han biak chu ka hrehin tlawmah ka la ve deuh bawk si a.

Tlan a tum phut a, ka man bet a, ani a tal nasa bawk si, ramhuai tha zawng zawng nen a ni tawh tih ka hrethiam mai a. A tlanchhuah ka hlau si chuan ka man behna chu ka thlah ang tih ka hlau em em a, ani tal chhuah tum bawk, biak in kailawn bulah chuan kan tlu leh deuh rap rap thin a. Nakinah chuan step atang chuan mi pathum hi an rawn chhuk thla tham tham a, "Thiante u, puih in ngai em?" an ti a. "Min lo pui lawk teh u, khawngaihin, hei a buaithlak lutuk a.." kan ti ringawt a. Counsellor ho an lo ni reng a, ka lawm kher mai. Tichuan, kan pali chuan a hnuhin kan hnuk chho ta a. Kan pali chuan kan hneh lo chu a ni lova, mahse, kan tang kher mai. Kan hnuh chhoh lai chuan thaw deuh hlawp hlawp hian thil awmdan ka hrilh chhova, anni chuan, "Zu rui emaw kan ti che u a, nichin atang tawh khan kan lo thlir reng che u alawm. Pu Hminga'n lo chang rawh u a ti ve bawk a, nangmahni in ni ang tih ngaihna reng reng kan lo hre lova" an zinga pakhat chuan a ti a.

Kailawn kan lawn chhuak a, luh tuma biak in kawngka kan han hawng chiah mai chu inchhunga tawngtai thawm ring tak chu a rawn ri chhuak huk a. A hma aia nasain a tal leh ta, a eu chiam chiam a, a lut duh reng reng lova. A thenin kan pawt a, a lo nawr tawk kan awm bawk. (Ka tang bawk aniang a kawr zak chu ka pawtthler hman hial a!lol). Midangin min rawn pui ve ta bawk a, lamtual lai takah chuan kan zawn phei ta a. A thiannu chu thi ang der hian a lai takah hian a lo let reng mai bawk a. Engtin nge an awm zel tih ka hmuh chak avangin awm ve hrih ka tuma, mahse, an hotupa ber chuan, "Ngaihtuah duh suh aw, kan kutah dah rawh u. Kan lo enkawl ve tawh ang e. Lal Isua ropuina puanchhuahin a awm dawn tih ka hria a ni" tia min thlah takah chuan Principal nen chuan kawngpui lamah chuan kan chhuk thla dun ta a.

Hostel lam ngaihtuahna a na deuh bawk nen ka haw phei leh nghal a. A tuka chanchin min rawn hrilh dan chuan khatia biak in lamtual lai taka an dah dun khan, speaker leh a counsellor te chuan tawngtaina nen an bei ta a. Ramhuai an lo paihnem tawh hle mai a. An hnawtchhuak zel a, mahse, a tawp berah sual leh luhlul zet mai, huaisar deuh mai chu a la chhuak ve duh reng reng lo mai a. An beirei khawp mai a, theihtawpa an beih hnu chuan naupang pahnihte chu an te tuarh tuarh a, an per dawrh a, thil rimchhe em em mai hi an hre zui bawk a. Tichuan, ramhuai chuan a chhuahsan ta a, an bei rei bawk a, hemi hnu hian khua a rawn var zui ta a ni. Pathianin an sualnaah boral phal lovin a khawngaihna chuan a chhandam ta a ni.

Chanchin min rawn hrilh zo chiah chu ka khumah ka thingthi rawp a, "Aw Lalpa,I hnathawhna hmanrua leh i ropuina inpuanchhuahna kawng atana min hman ve duh avangin ka lawm e" tiin Pathian hnenah lawmthu ka sawi a. Sualin rawng taka khang hmeichhe naupang thinlung thianghlim tak ni thin a bum a, a sawisak hrep tawh hnu chutianga nunthar hlimawm tak an nei leh tur ka ngaihtuah chuan ka rilru chhungril chu lawmnain a khat a, midang hrilh thuai thuai ka nghakhlel ta em em a.

No comments:

Post a Comment