KRISMAS DIK TAK KA HMANG VE TA

TANPUI NGAI LO NAUPANG

Kum tina kan lo tih thin dan angin Sande Sikul Primary Zirtirtute chu December thla chawlhni hmasa ber a lo thlen chuan Trainning room-ah kan thu khawp thap a, kan naupangte zingah rethei zual deuh, tanpui ngai, Krismas thawmhnaw lei sak ngai an awm em tih kan sawi khawm a. Kum tir atangin khawl bawm kan siamah chuan kan neih ang tawk tawk, tam lua leh tlem lua awm lovin kan thlak zel a, december a lo thlen meuh chuan a lo tling khawm hnem ve hman viau thin a, naupang rethei deuhte kan naupang zinga mi Krismas thawmhnaw kan lei sak thin a ni.

Chutia kan thutkhawm takah chuan zirtirtu panga vel chu rawn dingin an pawla naupang tanpui ngai nia an hriatte chu an rawn sawi chhuak sap sap hlawm a, keipawh chuan ka rilrua riak reng ka pawla naupang pakhat ‘Jonathana’ chu ka sawi chhuak ve a. Mahse, ka hnunga thu chu a rawn ding chhuak a, ‘‘Jonathana hi kan kawmthlang lama awm a ni a, a pa hi ka hrechiang ve ang reng a, rui reng mai mi, zing kar atanga rui thin a ni a. Kei chuan tanpui ngaiah ka ruat ve lo, a pa pawhin zu inna tur a nei thei reng alawm’’ a rawn tih chuan ka phu deuh zawk a, midang pawh chu an ngawi thap bawk a. Sawi leh mai tur ka hriat loh avangin kei pawh chuan ngawih ka chuh zui ta a, ka mitthlaah chuan Jonathana hmel a lo lang nghal a, zu heh mi tak mai, zing zing atanga rui thin pa a nei chu vanduai ka tiin ka lo lainat ru hle a. Mahse, chutia intihrechiang taka ka hnunga miin a rawn sawi takah chuan engmah ka sawi zui ngam ta lova, midang pawh chuan an pawm tlang a ni ngei ang, an reh thapa, tanpui loh chu kan ti tlang ta a ni.

AMAH JONATHANA

Jonathana hi thingtlang atanga lo pem an ni a, kum laihawl vel atang Sande Sikul rawn kai chauh a nih avangin an chhungkua chinchang ka hre lo hle a, an in awmna ka hre lova, a nu leh pain eng hna nge an thawh thin pawh ka hre lo. Kum tirah naupangho an in theuha tlawh chhuah ka neih lai khan a lo la kal ve hman si lova, tlawh ila a tha ang ti reng chung siin ka hman lo zel si nen, tlawh chhuah ka tum chhungin kum tawp kan thleng ta der a.

A rawn kal tirh ni kha ka la hre reng, kan leader hian a rawn hruai a, coat suit var, a hlui tawh avanga uk deuh khak tawh hi a rawn ha ap a, pheikhawk buang, a chhuat chang hmel tak, a chhip a hlui tawh avanga khawk nual tawh hi a rawn bun bawk a. Mak tak maiin naupang thar e ti lo chuan a lo thlen ni atangin mikhual naupang tih a hriat loh reng reng, naupang dang zingah chuan a tlei ve nghal em em mai a, zawhna chhan hmasak loh hlau em emin a ding vat vat nghal bawk a. A tirah chuan, ‘He naupangte chu a zakthei lo hmel reuh hle mai a’ ka ti rilru nghe nghe a ni. Amaherawh chu kan inhrawn rei zel a, chutiang mi a lo ni hauh lo, a nihna tak zawk chu, naupang harhvang tak, engkim hriat tum leh tih chhin chak zek zek mi, a huna zak lo thei a lo ni reng zawk a. Kum tawp lama naupang lian deuhho Bible chhiar leh tawngtaina kan neih tir thin pawh, ‘‘Sir, ka ti ve thei ang em?’’ a ti a, kan tih tir a, tha takin a ti ve mai a. Tum khat pawh, ‘‘I solo thei ang em?’’ ka tia, a ‘‘Aw’’ a, a rawn zai ve leh hmiah mai bawk a. Chutiang khawpa naupang tih nuam, fel em em mai, Sande Sikul a rawn kal china thulh ngai miah lo, chawhnu naupang inkhawm kal pawh phur em em thin chuan pa, zing kar atanga zu in thin a nei chu mak ka ti khawp mai a, ka rilru te te chuan, ‘Nu fel tak a nei a ni phawt ang’ ka ti ta ringawt a. Tanpui ngai ngei nia ka hriatna chhan pawh ka hmuh hmasak ber tuma a thawmhnaw rawn hak bak thawmhnaw dang a hak ka la hmuh ngai loh vang a ni. Mahse, a hrechiang zawk ten tanpui a tul lo an tih tlat avangin tihngaihna ka tan a awm lova, ka thinlung erawh a dam thei thlawt lo.

CHHASS TAN KRISMAS PRESENT BAZAR

December ni 24 zingkar a ni a, ‘Chhun lamah mi an tam thei em mai, zingkar mi thawl deuh laiin ka va bazar ve teh ang’ tiin ka thianpa ka sawm a, a lo hman loh avangin keimahin ka kal ta a. Kum dangah chuan Krismas dawn bazar hi ka tih ngai loh tawp a ni a, traffic jam nasa lutuk te, motor park na tur chan loh avanga din rengte, mipui tam lutuk tak mai bazar zimtea kan han innek nulh nulhte chu ka bazar peih lohna tling thah an ni. Mahse, tun tum chu loh theih lova ka bazar a ngai tlat, ka chhass thar nena hlim taka Urlawk zan hman dun a, a romantic thei ang bera present pek ka duh ve miau tlat alawm.

Millenium Centre lamah ka kal hmasa a, eng ber nge ka lei ang tih pawh hre chuang lovin hmeichhe thawmhnaw an zawrhna tawh phawtah chuan kan tawngpawng luh ve ngawt zel a. Pheikhawk sang pui pui ho chu a man ka’n zawt kual dan dan a, ka rin aia let hnih vel zelin a man a lo to a, a man an sawi apiangin ka rilruah chuan ka pawisa ah zat a lo lang nghal zel a. Lei mai tur ka hriat loh avang leh ka pawisa ah zat min ngaihtuah pui hauh lova an thil zawrhte a man an chhiar avang chuan Millenium Centre chu chhuahsanin Bazar Pui lam chu ka pan thla ta a.

Zingkar mah ni se, mi an lo tam ngang mai a, Zion Street chhuk thlaah chuan thil lei tuma kal mek leh lei tawh inkhai bawr teuh mai te, thil lei tawh, lei belh tum mek leh inhralh tam loh hlau taka awrphiar tawng tawnga lo aute chu an ri nuaih nuaih a, keipawh chu pawisa ngah ber menin ka’n meng lui ve a, miin an lo bawr laih laih tawhnaah chuan ka tel ve thei zel a. Lei pawh tum lem lovin SALE tih awm tawh phawtnaah chuan ka lut zel a, ‘‘Eng nge i duh le?’’ tia min lo chhawn chuan, ‘‘Duh chawp tur ka zawng’’ ka ti nui tha a, an lawm lo hmel chu ka hmuh hmaih bik lo, mahse, ka Duati tan chuan eng nge ka lei ang tih ka hre tlat lo a ni.

MIN THLENG SAK LEH R’U

‘Vawkpui pawh a vah a vah chuan ek thing a tawng nge nge’ an tih ang deuhin dawr pakhatah hian hmeichhe bag an lo zuar teuh mai a, ‘Hei hi a that dawn hi’ ti rilru chungin dawr nghaktunu chu ka thlantira, ka lei ta a. Muffler mawi tak tak an lo zuar tel bawk a, chu nen chuan ka pack tir thlapa, hlawhtling inti zetin leh zan lam mitthla rauh rauh chungin dawr atang chuan ka pen chhuak ta a. Dawr ka pel fel awrh tihah chuan naupang tap deuh faih faih ri ka hria a, chhak lama dawrte pakhat bulah hian nu pakhat berh ve ang reng tak hian hmeichhe naupang, a fapa ni ngei tur hi a lo pawt kal dar dar a, chu hmeichhe naupang chu a lehhawi tawk tawk a. A hawina lam ka’n en chuan barbie lian pui pui mai an lo hun tlar tuarh chu a lo ni a, ‘Hmeichhe naupang khan lei a ngen ang a, a nuin leina a nei lo a ni ngei ang’ ka ti rilrua, chutih lai chuan ka mitthlaah Jonathana a lo lang zawk a. Krismas thawmhnaw a lei ve tawh ang em le ? A pa kha rui reng mahse, a nu tal chuan a ngaihsak ve ang chu maw tiin ka inngaihtuah a.

Ka thil lei khai chung chuan ka bike dahna lam panin ka chho a, chutih lai chuan ka Duati hmel reng ka mitthlaah a lang thei tawh lo, present ka pek turte pawh chu phurna reng reng ka nei tawh lo. Nichina hmeichhe naupang barbie ngena tap, a nuin a phal loh vang ni hauh lova, pawisa a neih loh vang zawka khawngaih chung chunga a kaihsawn tak mawlh mai chu ka rilruah a lian a. Ka bike awmna ka han thleng, ka’n start a, tlan chhuah ka tum, mahse, ka tlanchhuak thei tlat lo. Ka bike chu ka hung tha leh te te a, tichuan, ka thil lei chu ka phawrh a, ka en vang vang a, ‘Duat, min ngaidam ang che, i tan present pek tur che ka nei ta lo’ ka ti a, hmanhmawh zetin ka thil leina dawr lam pan chuan ka tlan thla ta hlawk hlawk a, ka hmanhmawh luatah tlangval pakhat phei chu ka su leng dawrh kha inthiam lo viau mahila ka thinlungah thil awm kha a lian lutuk a, a khatliam em atin ni.

Dawrah chuan mi an lo awm nuaih nuaih a ni tih pawh hre chang tawh lovin, ‘‘Ka pi, ka pi, min hrethiam teh u, hei hi khawngaih takin min thleng sak leh teh u’’ ka zuk ti lut nghal buan buan a, midang awmve te chuan mak tih hmel tak hian min lo en thap a, mahse, ka pawisa zo tawh lo. ‘‘Engati nge? eng nge awmzia? Eng nge tha lo awm a, lei tawh chu a thleng theih tawh hleihnem’’ an lo ti hmuk hmuk a. Mahse, thil awmziate ka sawi hnu chuan tha takin pawisa min pe let leh a, kei pawh chuan hlim nui khi vur vur chungin dawr chu ka chhuah san ve ta bawk a.

JONATHANA TE IN LAM PANIN

Darkar hnih hnuah chuan ka racksack chhunga naupang thawmhnaw kim biai, kamis, kekawr, pheikhawk leh jacket nen chuan Jonathana te in zawng chuan ka kal fua fua a. An in awmna lai nia min hrilh lam chu panin step chhuk deuh, zim zet maiah chuan muangchangin ka zawh thla a. Step tawp ka thlen chuan assam type in lian vak lo hi a lo ding a, a kawl zawl zimteah chuan naupangho infiam vel hi an lo ri laih laih a. Jonathana a awm ve ringin ka’n en kual a, a lo awm lova. Jonathana te in a nih ngei ringin chu in chu kawk pahin ‘‘Hei hi Jonathana te in a ni em?’’ tiin naupangho chu kan zawt a, ‘‘Aih ni lo, khu khu’’ an tih chuan ka phu deuh zawk. Chu in hnuaia Jonathana te in tia an kawh chu a zim hle tih a hriat nghal theih mai a, a lan dan mai phei chuan ar vulhna a ang hle zawkin ka hria. Ka zuk thlir a, a reh thiap a, inchhunga awm an awm hmel loh hlein ka hria. An awm loh hmel ema ka hriat avang chuan naupangho hnenah chuan, ‘‘Anmahni hi an awm em?’’ ka’n ti leh a, naupangho chuan min ngaihsak lo tlang khawp mai a, ka zawhna chu ngaithla pawh an awm lo. An zinga lian ber chu ka pan hnaia, ‘‘Jonathana te khu an awm em?’’ tiin hmaichhanah ka’n zawt leh ngat a, ani chuan, ‘‘Ka hre lo, Nu Mali chuan khi lai kawngpuiah khan chawhmeh a zuar thin’’ a ti a. Chu veleh rang zetin kawngpui lamah chuan ka tlan chho nghal vat a, kawngpui sira nuho chawhmeh zuara lo thu tlar leh thilh hralh tur buka lo buai phar phar ho chu ka han hmu nghal mai a.

Nu pakhat hnenah chuan, ‘‘Tu ber hi nge Nu Mali?’’ kan han ti ringawt a, ‘‘Eng nge ni ta ? Zing lamah khan a rawn thu ve reng a, a lu a nawm loh thu a sawi a sawi a, ‘Haw rawh, kan lo ven sak ang che’ kan tia, a haw ta a nih kha, hei hi a thutna a nia’’ tih pahin chu nu chuan Nu Mali thutna ruak chu a kawk a, tumbu tlem leh zawngtah mu chang tawh, a dum, khehsa tlem a lo let phang a. ‘‘Ka pi, inah a haw i tia mi?’’ ka’n ti leh a, ‘‘Aw, a fapa pawh kha a awm reng a, an haw dun ta a nih kha’’ a ti a. Lawmthu pawh sawi hman lovin hmanhmawh ang reng takin ka tlan let thla leh a, step chhukah chuan ka pen thla zawt zawt a.

Chu in reh deuh thiap, a bang rangva a pin, a kawngkhar pawh rangva khar khat ang chi chu ka zuk thlen chuan inchhung lama thawm a awm leh awm loh ka’n ngaihtla te te phawt a, thawm hriattur a awm hauh lo. Dim ang reng takin kawngka chu ka kik a, thawm a rawn ri deuh dat a, a reh leh a, ka kik nawn leh, reilote chu thawm a reh a, kik nawn leh ka tum lai tak chuan kawngkhar chhunglam chu a rawn ri rak a, a rawn inhawng ta. Jonathana ngei mai chuan a rawn hawng chu niin, min hmu chu a phu chiang kher mai.

‘‘I nu te an awm em?’’ ka’n tih chuan, ‘‘Aw, awm e, lo lut rawh Sir’’ a ti a, ka lut ve nghal a. Inchhung ka’n lut chu a thim ang reng khawp mai a, an tukverh hman chu thingzai phek ang chi a nih avangin an khar tlat bawk si a, eng rawn lut tur a awm mang lo a ni. Pen nga pawh ka pen lut hman lo ang tih chuan khum a lo awm nghal a, tu emaw hi a lo mu a, a khuh deuh bar bar bawk a. ‘A nu a ni ngei ang’ ka tih rilru lai chuan ‘‘Mama, tu nge ni?’’ a rawn ti chhuak a, Jonathana chuan, ‘‘Nu, hei kan Sir a lo kal a’’ a ti a. Ka rilruah chuan, ‘Awi ka rei leh...naupang rethei, i nu chuan damlo chung chungin eitur neih loh hlauin chawhmeh a zuar a, mahse, a tlin ta ngang lova, tunah in lamah mu in he in thim rik rek chhungah hian khawhar takin nangmah chauhin i awm pui chu a ni si a le, mite zawng hlim leh phur em emin Krismas an urlawk a, hman nawm loh hlauin an phe suau suau a, thawmhnaw nalh tha tha leh man to pui pui an lei laiin nang erawh i nu damlo awmpuiin, i thiante zingah pawh infiam ve thei lovin i awm chu a ni si a..’ ka ti a, ka khawngaih em avangin ka rilru chu a rum deuh kawk hial a ni.

KRISMAS DIK TAK KA HMANG VE TA

‘‘Ka pi, Sande Sikula an Sir ka nia, rawn tlawh che u hi ka tum fo a, mahse, ka hman lo em a ni, kha i dam nange? A va zia lo em?’’ te ka’n ti ve luam a, ‘‘Jona, ka bulah hian lo kal lawk teh’’ tih pahin ka bag chhunga ka thawmhnaw lei ho chu ka phawrh ta a. Ka thil phawrh lai chu Jonathana chuan mit khap lo lek hian min lo en reng a, ‘‘Lo kal teh’’ ka tih pawh chuan a dinna ngaiah a la ding ta reng a. A nu damlo inkhuh hlun pawh chu ka che velah chuan thei leh thei lo hian a rawn inbeng kang a, an chhuatlaia ka thilphawrh chu mak an tih dun hmel kher mai. ‘Jona, hei hi i ta tur a nih hi’ ka ti a, ‘‘Sir, ka ta tur maw...??? A vai hian ka ta tur maw...???’’ a mitmeng chu a hlim tak zet a ni tih hriat tak hian a de ser ser thei hialin ka hria, a hmela lawmna lo lang chhuak chu a va mawi ngai em. A nu lam ka hawi, engmah a sawi thei lo, a biangah chuan mittui a luang ngiai ngiai a, a natna avanga mittui tla a ni lo tih ka chiang khawp mai. Keimah ber zawk chu ka hnuk a ulh, ka lung a chhia, an inchhung zim tak thim ruih mai chu lawmna zam vel avangin a rawn eng tial tial hian ka hre hial a.

Jonathana chu a thawmhnaw ka lei sak ho nen chuan kan thuam a, a pheikhawk hrui ka suih sak laite chuan a nu chuan aw tham deuh ruai hian, ‘‘Lalpa chu fakin awm rawh e, Pathian hi a va tha tak em. Mate, nizana kan tawngtai dun hnua ‘Pathianin min pe mai ang’ tia ka hrilh che kha i la hria em? Isua hi a fel teh e tiraw mate’’ a lo ti mial mial a. Tichuan, a jacket ka’n haktir leh a, a lo inhmeh em em mai lehnghal a. ‘‘Mate, lo kal hnai teh, ka lo en teh ang che.... Awiii..mate i va han mawi em em. Khawimaw hnung lam...hma lam..’’ a ti mawlh mawlh a. A nu damlo na tak, peih leh peih lova rawn tho kang ar ar hmaa lungawi em ema Jona inher kual vel tluka hmuhnawm kha ka piantirh ata ka mit hian a la hmu ngai lo.

‘‘Tlangval, i chungah kan va lawm tak em, engtin nge lawmthu kan sawi ang, engtia sawi tur...’’ a tih lai chuan, ‘‘Ka pi, lawmthu sawi tur zawk chu keimah hi ka ni e, i fapa Jona vangin Krismas dik tak hei ka hman ve theih phah dawn a, keimah hi ka lawm tak zet zawk a ni’’ ka ti a, sawi tur dang pawh ka hre tawh bik lo, ka rilru tak tak ka sawi a ni, ka thinlung takin ka lawm a, hei hi Krismas dik tak ka hman vawi khatna a lo ni reng tih tun hnu hian ka hre chhuak ta bawk.

Stepa ka kal chhoh laite chuan ka zuk lehhawi thla leh thin a, ka thinlung chu hlimna in a khat a, chu in chhe te chu in dang zawng zawng aiin ka thinlungah chuan a ropui kumkhua reng tawh ang. Zan lamah ka Duati present tur ka neih tak loh pawh chu pawi tihna reng reng ka nei lo. ‘Duat, Krismas present pek tur che tunah chuan ka nei ta lo, engmah ka rawn ken lo che tih i hriat chuan i down rawih mai thei. Mahse, present ka rawn ken theih lohna chhan ka hrilh hunah che chuan min lawmpui ve ngei ang tih ka ring e, nangpawh ni la, ka tih ang hi i tih ve ngei ka ring hial a ni. Duat, he thil hote ka tih avanga ka hlimna leh lawmna hi khawvela engthil mahin tunah tak hi chuan ka thleng phal lo. Duat, min hmangaih tiraw? Min hmangaih chuan ka hlimna i duh ngei ka ring e, i duh ang takin hlimna ka chhar asin. Tunah chuan lehkhamawia tuam chi Krismas present ni lo hlimna present tur chu ka nei a nia’ tiin ka Duati chu ka rilru ngaihtuahna hmang chuan ka be mawlh mawlh a.